Ekonomik krizin sebeplerinden biri olarak gösterilen ve her zam haberi sonrası hedef haline gelen Suriyelilerin “vergi ödüyorlar mı?” sorusuna cevap aradık. Haberimizde sadece vergi konusunu değil, iş yeri çalıştırma ruhsatını, gıda güvenliği, kalite ve temizlik denetimlerini ve Arapça tabela meselesini de inceledik.
Vergi Denetimini Kim Yapıyor?
Vergi denetimi illerde ve ilçelerde yetkili olan vergi müdürlüğüne bağlı personel tarafından yapılmaktadır. Görevli personel periyodik olarak vergi mükellefi olanları denetlediği gibi, ihbar üzerine de denetimler yapmaktadır. Her ticari işletme vergi ödemekle yükümlüdür. Bir işletmenin vergi vermediğini tespit ettiyseniz bunu ihbar edebilirsiniz. Vergi ödemek bir vatandaşlık görevi olduğu gibi, vergi kaçıranları ihbar etmek de bir vatandaşlık görevidir. Ayrıca Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından vergi kaçakçılarını ihbar edenlere ikramiye de verilmektedir.
Suriyelilerin Vergi Konusunda Muafiyeti Var mı?
Suriyeli esnafların vergi konusunda ne bir muafiyeti ne de bir ayrıcalığı vardır. Bir Türk esnaf nasıl ki bir iş yeri açtığında ticaret/esnaf odasına kayıt olması gerekiyor, yazar kasa alıp yaptığı satışlar üzerinden fatura kesmesi gerekiyorsa Suriyeliler veya diğer yabancılar için de aynı şeyler geçerli. Suriyeliler hem kendileri için hem de yanlarında çalıştırdıkları yabancı kişiler için Çalışma İzni almak zorundalar. Yasal izinleri alınmış bir iş yerinde belediye ruhsatı, vergi levhası ve yazarkasa bulunuyor. Eğer bir belediye sınırları içerisinde kaçak olarak işletilen bir kafe, bakkal, market veya giyim mağazası varsa bunun Suriyelilere sağlanan bir ayrıcalıktan dolayı olmadığını bilmelisiniz.
Sultanbeyli’de bir işletme. İşyeri sahibi yazar kasa POS cihazı kullanıyor.
Gıda Güvenliği Denetimleri, Kalite Kontrolü
İşletmelerin ruhsat, vergi levhası, yazarkasa, temizlik, yangın söndürme cihazı ve fiyatlarla ilgili denetimleri belediyeler tarafından yapılmaktadır. Zabıta ekipleri işletmelerin mevzuata uygun olup olmadığını periyodik şekilde denetlerler. Eğer bunlardan bazıları eksikse gerekli uyarılar yapılır. Eksiklikleri gidermek ve kurallara uygun bir işletme olmak her işletme sahibinin görevidir. Suriyelilerin denetlenmemesi gibi özel bir uygulama yoktur.
Arapça Tabelalarla İlgili Düzenleme
Bir işletmenin tabelasının hangi standartlarda olması gerektiği Türk Standartları Enstitüsü tarafından belirlenmiştir. Bu standartlara göre bir tabelada yabancı dilde ifadeler kullanılacaksa, bu ifadelerin Türkçe karşılığından en az %25 daha küçük yazılması kuralı getirilmiştir. Fakat burada belediyelerin farklı uygulamaları söz konusudur. Örneğin İstanbul Büyükşehir Belediyesi, Sultanbeyli Belediyesi ve Fatih Belediyesi başta olmak üzere birçok belediye sorumluluk alanlarında bu kuralı yönetmelikleri ile zorunlu kılarken, Zeytinburnu Belediyesi bu kuralı çeşitli gerekçelerle uygulamamaktadır. İstanbul’da valilik tarafından gerçekleştirilen denetimlerde ise sadece kurallara uymayan Arapça tabelalar kaldırılmaktadır. Tamamı İngilizce veya tamamı Rusça olan tabelalara dokunulmadığı tespit edilmiştir. Beyoğlu Belediyesi ise herhangi bir ayrım yapmadan yabancı dildeki tüm tabelaların standartlara uyup uymadığını denetlemektedir.
Sultanbeyli Belediyesi İzin Verilen Türkçe-Arapça Tabela Uygulaması
Derneğimizin de bulunduğu Sultanbeyli ilçesinde Suriyeli esnafların hem tabela denetimi hem de ruhsat ve temizlik denetimi belediye görevlileri tarafından düzenli olarak yapılmaktadır. Suriyeliler için özel bir uygulama söz konusu değildir.