Atölye Çalışmaları: Sosyal Bağların Önemini Hatırlamak

“Yalnızlık, çaresizliğe ve hatta daha fazla toplumdan soyutlanmaya yol açarken birliktelik iyimserliği ve yaratıcılığı artırıyordu. İnsanlar birbirlerine ihtiyaç duyduklarını hissettiklerinde hayatları daha güçlü, zengin ve neşeli oluyordu.”
(Vivek H. Murthy, Birlikte)  

Sosyal uyumun ana unsurlarından biri olan “sosyal bağlar kurma” ihtiyacı yalnızca göçmen topluluğun değil her bireyin olmazsa olmazı. Modern hayatın gittikçe yalnızlaştıran ilişkilerine sosyal medya da çare olmadı ve tersine kaygılarımızı artırır, dikkatimizi ve enerjimizi bizden alır hale geldi. Kopan sosyal ilişkilerimizi toparlamak, yaşadığımız yerle bağ kurmak için atölye çalışmalarımız, özellikle Sultanbeyli’de yaşayan kadınlar için bir seçenek haline geldi.

Sosyal uyum birimi olarak Sultanbeyli halkına yönelik çok yönlü faaliyetler yürütüyoruz. Kimi zaman gezi, piknik gibi buluşmalar, kimi zaman da farklı uyruktan katılımcıların olduğu düzenli/ devamlı atölyeler gerçekleştiriyoruz. Bunlardan biri de kadınlara yönelik hobi  atölyeleri. Tüm bu faaliyetlerde ortak bir amaç var, tanış olmak! Yazının devamında kısaca kadın atölyeleri diyeceğim bu çalışmalarda Sultanbeyli’de ikamet eden kadınlar eğitmen eşliğinde makrome- punch- kanaviçe- nakış öğrendikleri atölyelere katılıyorlar. 4 hafta süren derslerde öncelikli hedef birbirimizi tanımak. 

Her grubun ilk etkinliği birbirimize ismimizle yönelttiğimiz sorularla başlıyor. Bu sorular; İstanbul’da ziyaret etmeyi en sevdiğimiz yer, yalnız kaldığımızda yapmayı sevdiğimiz şeyler, gitmeyi en çok arzuladığımız şehir veya ismimizin anlamı olabiliyor. Herkes cevapladıktan sonra eğitmenimize dönüyor ve yapacağımız işin detaylarını öğrenmeye başlıyoruz. Atölye boyunca dil bilmemek engel oluşturmasın diye tercümanımız hazır bulunuyor. 

Biraz el işi pratiği yaptıktan sonra mola veriyor, çay kahve ve ikramlıklar eşliğinde sohbete  devam ediyoruz. Bir de bakıyoruz ki Dibe hanım ve Leyla hanım koyu bir sohbete dalmış, içli  köfte tarifi veriyorlar. Diğer yanda Esma hanım ve Bushra hanım yaşadıkları sokağı birbirlerine tarifi ediyorlar, hem de tercümana gerek duymadan. Kuran okuma konusunda heveslerini dile getiren kadınlara bir diğeri Arapça öğretebileceğini söylüyor. İkinci, üçüncü buluşmalarda ise sohbet koyulaşıyor ve hanımlar içlerindekini dökmeye başlıyorlar: 

“Buraya gelirken önyargılarım vardı, ancak o kadar güzel vakit geçirdim ki bu ön yargıların ne kadar boş olduğunu gördüm”.  (Nesrin hanım)

“Hiç Türkçe bilmiyorum, burada öğrendiğim birkaç kelime beni heveslendirdi. En çok da burada tanıştığım kadınlarla ve selam veremediğim komşularımla konuşmak için Türkçe öğrenmek istiyorum.”  (Vefa hanım)

“Yanlış bildiğim o kadar çok şey varmış ki, şimdiye kadar komşularımla tanışmayarak vakit kaybetmişim.” (Sevilay hanım)

“Bir süredir kendimi iyi hissetmiyordum, ama buraya gelmek beni iyileştirdi. Bana değer verildiğini hissettim.” (Nour hanım)

“Evden çıkmak o kadar iyi geldi ki, sohbet ettikçe kendi dertlerimi unutuyorum. Bundan sonra hangi kursu açarsanız açın mutlaka geleceğim.” (Emira Hanım)

Kadınlar birbirini tanıdıkça özel hayatlarında yaşadıkları sorunların ne kadar benzer olduğunu farkediyorlar. Kimsenin ikincil kalmadığı, birbirine öğrettiği, sorunlarını yargısız bir ortamda paylaştığı, birbirinin hatırını sorduğu bir ortamın özellikle ev işleri ve çocuk bakımının yükü altında ezilen kadınlara çok iyi geldiğini onlardan dinliyoruz. Sosyal uyum birimi olarak yalnızca 2023 yılında 465 farklı kadınla 97 defa atölyelerde bir araya geldik. Bu yıl mayıs ayına dek toplamda 26 atölyede kadınlarla buluştuk. Bu tür faaliyetlerle birbirimizle konuşmanın, bağ kurmanın önemini fark ediyor, atölye çalışmalarımızı farklı mekanlar ve mahallelerde de yaygınlaştırmak için hevesle çalışmaya devam ediyoruz.

Yararlanılan Kaynaklar:

  • Alastair Ager, Alison Strang, Understanding Integration: A Conceptual Framework, Journal of Refugee Studies, Volume 21, Issue 2, June 2008, Pages 166–191.
  • Murthy, Vivek H. (2021). Birlikte. İstanbul: Kronik Kitap.

Didem Gürbüz Bazencir
Mülteciler Derneği – Sosyal Uyum Yöneticisi